کتابخانه مدرسه علمیه ثقلین قم
تلفن :۰۰۹۸۲۵۳۸۸۲۱۶۵۹

وبسایت : http://www.saqlainfoundation.org ایمیل : info@saqlainfoundation.org
آدرس: ایران، قم المقدسہ، نیروگاہ (توحید) اول جواد الآئمہ ، ۱۸ متری قدس ، کوچہ ۱۰ ، فرعی ۱ (فرعی شھید مصطفی خمینی) ، پلاک ۱۰۶
شماره کتاب: 1677
نام کتاب: اسلام و ھیئت
مصنف: سید ھبۃ الدین شھرستانی مترجم ھادی خسرو
موضوع: فلسفه و کلام و عقائ
شماره استاندارد بین المللی کتاب
(ISBN):
978-964-09-133-5
تعداد جلد: 1
شماره قفسه:
تعریف کتاب: در مقدمه مترجم، نكاتى پيرامون کتاب و ترجمه آن عنوان گرديده است.

در مقدمه نويسنده، ضمن اشاره به اهداف تدوين کتاب، به توضيح راه اعتماد به اقوال و منابع کتاب، راه ترجيح يكى از متعارضين، شواهد داخلى بر صحت نسبت، فرق ميان پيشگويى و كشف مجهول، چرا اديان ديگر درباره اسرار هستى و جهان ساكت هستند و نظرياتى درباره مسائل هيئت و اتفاق و اختلاف هيئت‌ها پرداخته شده است.
در مسئله اول، به حقيقت فلك و معناى آن پرداخته شده است. نويسنده در اين مسئله، به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه اگر به حكم براهين قاطع و ادله واضح، اساسا فلك، موهوم بوده و داراى وجود خارجى نباشد، گفته‌هاى اسلام را كه مكرر اشاره و تصريح به وجود فلك نموده است، به چه معنا مى‌توان حمل كرد.

شريعت اسلام، كره زمين را مسطح و هموار مى‌داند، درصورتى‌كه امروز همگى دانشمندان با دلايل علمى ثابت كرده‌اند كه شكل زمين كروى است، پس با آن حسن عقيده‌اى كه ما نسبت به اين دين داريم، اين اشكال مهم را چگونه حل كنيم؟ نويسنده در مسئله دوم، به اين پرسش پاسخ داده است.

در مسئله سوم، به اين پرسش پرداخته شده كه چرا شرع مقدس اسلام كه اسرار اجرام فلكى را براى ما بيان كرده، در خصوص مسئله حركت زمين و ستارگان سكوت اختيار كرده است.

ديگر مطالبى كه در ساير مسائل بدان پرداخته شده، عبارت است از: تعدد زمين، سيارات نه‌گانه و زمين‌هاى هفت‌گانه، حقيقت آسمان‌ها و زمين‌ها، ترتيب آسمان‌ها و زمين‌ها، مركزيت خورشيد، تحقق در صفات خورشيد، چگونگى ماه، تعداد سيارات، حيات در سيارات، شهاب‌ها و دنباله‌دارها و تعدد عوالم و نظامات.

در پايان کتاب به چند مقاله پيرامون موضوع مورد بحث، اشاره گرديده است.

از جمله موضوعاتى كه در ده گفتار مطرح شده، عبارتند از: اسلام و در پيرامون آن؛ هيئت، تاريخ، موضوع، تعاريف و چگونگى ارتباط آن با اسلام؛ «اسلام و هيئت و سبب تأليف آن»؛ تقريظهاى دانشمندان؛ ترجمه‌هاى اين کتاب و امتياز اين ترجمه؛ منابع کتاب؛ شرح حال مؤلف؛ شرح حال مترجم چاپ اول؛ دو چكامه درباره اسلام و هيئت.

خلاصه سخن درباره اين کتاب اين است كه: «محكم‌ترين و عمده‌ترين سلاح اين کتاب، شرح و تفسير چهار موضوع مهم مى‌باشد كه در دين اسلام آمده است: در آسمان نيز موجوداتى وجود دارد؛ قبه آسمان؛ دحو الارض و تعدد زمين‌ها. اين موضوعات در احاديث آمده است، ولى مفاهيم آن‌ها در نظر مردم مجهول و مبهم بود، تا آنكه نويسنده، آن‌ها را به بهترين وجه، تفسير و توجيه نمود و حقايق آن موضوعات روشن گرديد».

«اين کتاب در هر كشور و اجتماعى، احساس و ادراك نيكويى نسبت به دين اسلام و مذهب اهل بيت نبوى(ع) ايجاد كرد؛ چنان‌كه شوق وافرى در دل‌ها براى كسب و اخذ علوم جديد و كشفيات نوظهور و روحى قوى نسبت به تمدن شرقى، برانگيخت؛ چنان‌كه احساسات پاك و عميقى براى تمسك به دين و جمع كردن بين آن و افكار جديد و آراى متجدّدين، به وجود آورد».

اين نكته نيز گفتنى است كه مراد نويسنده از هيئت جديد در اين اثر، همان علم هيئتى مى‌باشد كه بر ضد هيئت قديم است. در واقع مراد وى اصول كلى مربوط به: حركت زمين، مركزيت خورشيد، سياره بودن دنباله‌دارها، عنصر بودن عوالم سياره‌ها و عدم وجود جسم فلكى بطلميوسى، مى‌باشد. اين علم با اين اصول پنج‌گانه، مبتنى بر آلات و ادواتى نظير تلسكوب، ميكروسكوپ و اسپكترسكوپ است و با توجه به اين نكته، ديگر مهم نيست كه بقيه مسائل هيئت جديد هر روز تغيير يابد يا بر همان وضع خود باقى بماند