وبسایت : http://www.saqlainfoundation.org ایمیل : info@saqlainfoundation.org آدرس: ایران، قم المقدسہ، نیروگاہ (توحید) اول جواد الآئمہ ، ۱۸ متری قدس ، کوچہ ۱۰ ، فرعی ۱ (فرعی شھید مصطفی خمینی) ، پلاک ۱۰۶ |
|||
شماره کتاب: | 1978 | ||
نام کتاب: | الفهرست |
||
مصنف: | الندیم | ||
موضوع: | رجال BP114 | ||
شماره استاندارد بین المللی کتاب
(ISBN): |
2-7451-1215-7 | ||
تعداد جلد: | 1 | ||
شماره قفسه: | R-32-5-14 | ||
تعریف کتاب: | الفهرست، دانشنامهای مشهور از ابن ندیم که تاریخ فرهنگ، ادبیات و مذهب را از ادوار قبل از اسلام تا سده چهارم قمری به شکل بدیعی به تصویر میکشد. کتاب ابن ندیم، یکی از مشهورترین آثار در فهرست نویسی شیعه است. ین کتاب نه تنها به مثابه دانشنامهای است که تاریخ فرهنگ، ادبیات و مذهب را از ادوار قبل از اسلام تا عصر نویسنده (سده ۴ق) به شکل بدیعی به تصویر میکشد، بلکه خصوصیات کتاب شناسی نیز دارد و چنانکه از مقدمه کوتاه آن برمیآید ابن ندیم مصمم بوده است تا فهرستی از کلیه آثاری که به زبان عربی توسط نویسندگان عرب و غیرعرب تألیف شده بوده، با تراجم مؤلفان آنها به دست دهد، اما مطالعه الفهرست نشان میدهد که محتوای این کتاب گستردهتر از آن است که مؤلف خود در مقدمه وعده داده است. رچه پیش از تألیف الفهرست، آثاری معدود و مختصر با عنوان فهرست تألیف شده بوده، ولی شیوه تدوین آن آثار با روش ابن ندیم بسیار متفاوت است، به طوری که میتوان الفهرست را یگانه کتاب شناسی عمومی ۴ سده نخستین اسلامی و حتی مدتها بعد از آن به شمار آورد. با وجود اینکه در سده ۴ق دانشنامه هایی چون احصاءالعلوم فارابی، رسائل اخوان الصفا، مفاتیح العلوم خوارزمی و جوامع العلوم ابن فریعون تألیف شد، هیچ یک نه تنها از لحاظ وسعت و دقت، بلکه از نظر روش نیز با الفهرست قابل مقایسه نیستند. الفهرست شامل ده مقاله است: 1. کتب مقدس مسلمانان، یهودیان و مسیحیان، البته با عنایت بیشتری به علوم قرآنی، همراه مقدمهای در باب خط و زبانهای ملل مختلف؛ 2. نحو و لغت؛ 3. تاریخ، انساب و موضوعات وابسته به آن؛ 4. شعر و شاعران؛ 5. علم کلام و متکلمان؛ 6. فقه، حدیث، فقها و محدثان؛ 7. فلسفه و علوم قدیم؛ 8. افسانه، سحر و جادو و...؛ 9. مذاهب و ادیان غیرالهی؛ 10. کیمیا. |