کتابخانه مدرسه علمیه ثقلین قم
تلفن :۰۰۹۸۲۵۳۸۸۲۱۶۵۹

وبسایت : http://www.saqlainfoundation.org ایمیل : info@saqlainfoundation.org
آدرس: ایران، قم المقدسہ، نیروگاہ (توحید) اول جواد الآئمہ ، ۱۸ متری قدس ، کوچہ ۱۰ ، فرعی ۱ (فرعی شھید مصطفی خمینی) ، پلاک ۱۰۶
شماره کتاب: 909
نام کتاب: النور المبین فی قصص الانبیاء و المرسلین
مصنف: نعمت الله الجزائری
موضوع: تاریخ و سیرت BP14
شماره استاندارد بین المللی کتاب
(ISBN):
964-90962-8-0
تعداد جلد: 1
شماره قفسه: T-12-6-1
تعریف کتاب: النّورُ المُبین فی قِصَص الاَنْبیاءِ وَ المُرْسَلین، تألیف سید نعمت الله جزائری است که دربردارنده زندگینامه بیشتر پیامبران الهی (ع) بوده که نام آنها در روایات شیعی آمده است. مؤلف پیش از بیان قصص انبیاء مقدمه‌ای در باب تعداد انبیاء، اشتراکات آنها، پیامبران اولوالعزم و تفاوت میان نبی و امام نگاشته است. وی داستان‌های قرآنی را که در زمره «قصص الانبیاء» نیست، مانند داستان اصحاب کهف نیز آورده است. این کتاب، به زبان عربی است و در یک جلد به چاپ رسیده است.

کتاب، مشتمل است بر خطبه، مقدمه، ۲۳ باب (که غالب آنها دارای چندین فصل است) و خاتمه.
اما نسبت به کتاب تاریخی قطب الدین راوندی، گر چه ایشان به روایاتی که در منابع شیعی آمده است، استناد نموده، اما نباید از این نکته غفلت کرد که ایشان، بیشتر گزارش‌های تاریخی را به صورت ناقص ذکر نموده که نیازمند تکمیل است.
نقد دیگر ایشان نسبت به جلد پنجم «بحارالانوار» است که در آن، تواریخ انبیا (ع) ذکر شده است؛ سید نعمت الله جزائری، در این باره این گونه توضیح می‌دهد که علامه مجلسی، در این کتاب، به طور مفصلی گزارش‌های تاریخی انبیا (ع) را با توجه به آیات قرآنی و منابع حدیثی دو مذهب تشیع و اهل سنت، ذکر نموده است که برای خواننده می‌تواند ملال آور باشد، ازاین رو، ایشان، با توجه به نقایصی که در کتاب‌های فوق بیان شد، کتاب «النور المبین فی قصص الانبیاء و المرسلین» را به رشته تحریر درآورده است.
نویسنده، در مقدمه کتاب و با توجه به روایات معصومین (ع)، به بیان اموری همچون تعداد انبیای الهی (ع) و تعیین پیامبران اولوالعزم، بیان فرق موجود بین نبی و امام (ع)، عصمت انبیا می‌پردازد. ایشان
با ذکر روایتی صحیح السند از علی بن ابراهیم قمی در ذیل آیه شریفه وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ میثاقَ النَّبِیینَ لَما آتَیتُکمْ مِنْ کتابٍ وَ حِکمَة ثُمَّ جاءَکمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَکمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَلی ذلِکمْ إِصْری قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَکمْ مِنَ الشَّاهِدین[ آل عمران–۸۱] ، بیان می دارد که خداوند متعال از همه پیامبران (و امتهایشان)، پیمان یاری و نصرت حضرت رسول اکرم (ص) را گرفت و اینکه در زمان رجعت، همه پیامبران و پیروان راستین آنها دیگربار زنده شده و به یاری حضرت صاحب الامر (ع) همراه با حضرت ختمی مرتبت (ص) و امیر مؤمنان (ع)، خواهند شتافت و به خونخواهی حضرت سید الشهدا (ع) می‌پردازند.
ایشان، انبیای الهی، امامان و ملائکه (ع) را معصوم از هر گونه پلیدی و گناه معرفی می‌نماید و آیاتی را که در نگاه اول، این وجودات مقدس را گناهکار معرفی می‌کند، با ذکر حدیثی از امام رضا (ع) در بیان عصمت انبیا (ع)، پاسخ می‌دهد و ساحت آنها را از ارتکاب هر گونه خطا و لغزش مبرا معرفی می‌نماید.
نویسنده، فصل اول کتاب را با ذکر خلقت حضرت آدم ابوالبشر (ع) و همسر ایشان آغاز مینماید و داستانی را که در طی آن، اتفاقات مختلفی، همچون سؤال نمودن ملائکه از خداوند متعال از علت خلق آدم (ع)، امر نمودن ملائکه به سجده در برابر حضرت آدم (ع) و امتناع ابلیس از آن، منتقل شدن به زمین، توبه حضرت آدم (ع) و قبول آن از جانب خداوند متعال و... رخ داده است، با استناد به آیات قرآن مجید نقل می‌کند.
نویسنده، در بیان سجده ملائکه برای حضرت آدم (ع) و جواز آن، به حدیثی از امام صادق (ع) که در پاسخ مسائل زندیق بیان فرمودند، استناد می‌نماید؛ در این حدیث، از امام صادق (ع) سؤال شد که آیا سجده نمودن برای غیر خداوند متعال جایز است؟ فرمودند: خیر. سائل پرسید: پس چگونه است که خداوند متعال ملائکه را امر به سجود برای حضرت آدم (ع) نمود؟ ایشان، فرمودند: اگر کسی به امر خداوند برای شخص دیگری سجده نماید، سجود او همان اطاعت از فرمان خداوند متعال است.
در حدیثی از امام هادی (ع) آمده است: سجده نمودن ملائکه برای حضرت آدم (ع) هم به عنوان اطاعت آنها از دستور خداوند متعال بود و هم به علت محبت آنها به حضرت آدم (ع).
ایشان، در ادامه با توجه به کتابهای تفسیری مختلف، نظریات مفسرین را در این زمینه بازگو نموده و تعدادی از آنها را به نقد می‌کشد.
ایشان، زندگینامه و تاریخ حضرت نوح (ع)، هود (ع)، صالح (ع)، موسی و هارون (ع) و سایر انبیای بنی اسرائیل، حضرت ابراهیم (ع)، یعقوب و یوسف(ع)، حضرت عیسی (ع) و حضرت محمد (ص) را با پیروی روش قرآنی- حدیثی، دنبال می‌نماید و در پایان کتاب، داستان‌هایی شگفت از قوم بنی اسرائیل را ذکر می‌کند.